Statut

 

Regulamin umundurowania i strojów w Bractwie

Łódzkie Towarzystwo Strzeleckie Bractwo Kurkowe jest bractwem kontuszowym. Szlachta polska charakteryzowała się indywidualności.-) i niepowtarzalnością strojów. Te zasadę pragnie kontynuować Łódzkie Towarzystwo Strzeleckie Bractwo Kurkowe pozostawiając dowolność w kroju kontusza i jego kolorystyce, utrzymuje jednak zasadę, że kontusz jest strojem obowiązkowym i paradnym, noszonym w dniach uroczystych dla Bractwa.

Do stroju noszone są insygnia władzy i emblematy Bractwa o zatwierdzonych wzorach.

Strój mundurowy – ma określony wzorzec, jednakowy dla wszystkich braci i składa się:

1. Kapelusz koloru zielonego, wzorowany na kapeluszu wojsk australijskich. Ozdobiony zapinką z lewej strony i zaciągany pod szyją trokami na wsuwkę.

2. Sweter typu wojskowego koloru khaki z umieszczonym na lewej kieszeni znakiem Bractwa lub kurta mundurowa – myśliwska koloru khaki.

3. Spodnie wojskowe w kolorze khaki.

4. Półbuty brązowe według wzoru i stosownych skarpet.

5. Koszula wojskowa koloru khaki lub biała z krawatem (do kurtki myśliwskiej)

6. Krawat wojskowy w kolorze khaki.

7. Płaszcz zielony (wzór myśliwski).

Braci rzeczywistych obowiązuje noszenie strojów organizacyjnych w następujących okolicznościach:

a) kontusz – święta państwowe (jeżeli Bractwo w nich uczestniczy), uroczystości brackie o szczególnym znaczeniu (zjazdy, wizyty w innych bractwach itp.);

b) mundur – oficjalne wizyty przedstawicieli Bractwa;

c) sweter bracia, spodnie wojskowe, koszula khaki – lokalne imprezy strzeleckie, robocze posiedzenia Rady Starszych;

d) nie dopuszcza się strojów cywilnych na uroczystościach i spotkaniach brackich;

e) na mundurze brackim zaleca się noszenie wyłącznie odznaczeń brackich i ich starszeństwo określa regulamin Orderu Złotego Kura;

f) ewentualne wątpliwości rozstrzyga Starszy Bractwa.

 CEREMONIAŁ BRACKI

Na szeroko pojęty Ceremoniał Bracki składa się kilka tematów bezpośrednio wiążących się z bracką tradycją i zasadami obowiązującymi w Bractwie .Opiszę je skrótowo jako poszczególne punkty o których stanowi Statut;

Statut Bractwa

– Statut jest zbiorem najważniejszych zasad i regulacji dotyczących organizacji, pełnionych funkcji przez poszczególnych członków w Bractwie i prawnego umocowania Bractwa w przepisach krajowych. Z tego też względu statuty w poszczególnych krajach lub ich regionów nieznacznie różnią się szczegółami, jednak podstawowe zasady pozostają niezmienne. Statut opisuje obrzędowość, zwyczaje oparte na tradycji ujętych w zapisach w księgach brackich lub ustnych przekazach pokoleniowych. Statut zawiera wzory ślubowania nowych braci, ślubowania królewskiego, certyfikaty nadania godności , funkcji brackich i nadawanych odznaczeń. .Statut zawierał też określone przywileje nadawane dawniej przez książąt lub królów, a które miały ogromny wpływ na majątek Bractwa. W dawnych czasach Bractwo mogło być na przykład zwolnione z pewnych opłat ,lub podatków na rzecz miasta . Władze miasta mogły też przekazać Bractwu w formie darowizny ,lub wieczystej bezpłatnej dzierżawy dobra w postaci gruntów i budowli. Niektóre Bractwa zachowały lub odzyskały majątek do obecnych czasów.

Dobra te zgodnie ze Statutem musiały być wykorzystane na realizacje zadań stawianych Statutem przed Bractwem. Dawniej statuty spisywane były w specjalnych księgach bogato zdobionych , często oprawionych w skórę i z okuciami ze srebra lub złota. Księgi takie możemy dzisiaj podziwiać w muzeach lub na rycinach i fotografiach. …załączyć foto…Statuty w dawnych czasach zatwierdzali lokalni władcy lub magistrat danego miasta .Obecnie statut jest zatwierdzany przez „ Władze” za pośrednictwem sądów rejestrowych.

& 1 Chorągwie i sztandary Statut określał wielkość formę oraz wzór dla danego Bractwa .

również wzór drzewca oraz element zwieńczenia -głownię drzewca . Płat chorągwi z reguły jest dwustronnie haftowany, tzw awers i rewers , i zawiera różne graficzne elementy. Napis na płacie zawiera nazwę Bractwa datę powstania lub (datę i reaktywacji ), określa miejsce siedziby bractwa, często z wizerunkiem miejscowości . Głowicę też z reguły stanowi kształt kura . Bracia fundatorzy oraz przyczyniający się do podniesienia wartości chorągwi-sztandaru mają zaszczyt wbić tzw. gwoździe do drzewca czyli małą imienną pamiątkową plakietkę. Szarfy przypisane do pocztu sztandarowego obecnie są w barwach narodowych, ale dawniej szarfy były bardziej różnobarwne i często zawierały określone napisy związane treścią z zawołaniem brackim. Chorągwie i sztandary stanowią wielobarwne tło dla uroczystości brackich ,przemarszów i zjazdów …..załączyć foto….

& 2 Stroje brackie

Statut opisywał też rodzaj stroju w których bracia występowali na wszystkich uroczystościach , czy też własnych zebraniach. Były zatem stroje paradne i stroje klubowe, różniące się zarówno krojem jak i bogactwem zdobień . Statut zobowiązywał Brata do zaopatrzenia się w odpowiedni strój we własnym zakresie ( stroje omówione są w oddzielnym rozdziale )

& 3 Broń bracka

Statut zawierał wytyczne jakiej broni należy używać do ćwiczeń strzeleckich, a jakich do noszenia przy pasie ,opisywał regulamin strzelań , a także zobowiązywał Brata do samodzielnego sfinansowania zakupu broni. Broń biała przy pasie zawieszona była na zdobionych tzw rapciach, trokach lub temblakach w zależności od różnic regionalnych . Broń biała jest często bogato zdobiona i z cechami osobistej przynależności . ….załączyć foto… ( broń bracka omówiona została w odrębnym rozdziale )

& 4 Ceremoniały brackie

Statut określał terminy spotkań i strzelań , a zwłaszcza zasady najważniejszego strzelania, strzelania zwanym „Królewskim”. Królem ogłaszano brata, który zestrzelił trofeum w postaci kura umocowanego na wysokiej tyczce. Strzelanie do ptaka wywodzi się od czasów starożytności , gdzie w zapisach znajdujemy przykłady strzelań do gołębia lub orła.Natomiast strzelanie do kura wywodzi się z przekazu historycznego, kiedy to ponoć strzelano do kura tradycyjnie umieszczanego na zwieńczeniach wież budynków i budowli, gdzie kur miał chronić przed ogniem wywołanym piorunem lub innym niebezpieczeństwem .By nie niszczyć pokrycia dachów postanowiono strzelać do drewnianej podobizny kura umieszczonego na drewnianej tyczce rzeźbionego lub malowanego na desce. Taki kur był niejednokrotnie swego rodzaju dziełem sztuki, bogato udekorowany w barwne kolory był wspaniałą pamiątką trofeum. Niektóre Bractwa pozwalają zwycięzcy zabrać trofeum do domu a w niektórych urządza się galerię na ścianach siedziby bractwa z rocznicowych strzelań.Obecnie do strzelań okazjonalnych innych niż „Strzelanie Królewskie „ używa się tarcz z promienistymi okręgami pól trafień . Tarcze te tematycznie związane są najczęściej z fundatorem danej tarczy namalowanym wizerunkiem , lub też nawiązującym do wydarzeń z historii miasta , lub znanym postaciami . Są to bardzo często tarcze o dużej wartości artystycznej, ozdobnie malowane . Taka tarcza mocno „ostrzelana” często staje się wyjątkową ekspozycją w reprezentacyjnej części domu brata kurkowego. Najważniejsze strzelania organizowano w poszczególnych bractwach w różnych terminach ,a najczęściej odbywały się w Zielone Świątki, po oktawie Bożego Ciała lub przy okazji dożynek. Zwycięzca zawodów „Strzelania Królewskiego” zostawał Królem Kurkowym na okres do następnego terminu strzelania. W dawnych czasach z tytułem Króla wiązał się szereg przywilejów. Król mógł być zwolniony z ceł i podatków, a nawet niekiedy dostawał niewielką kwotę od władz miejskiej lub z kasy brackiej. Jednak w takich sytuacjach honorem Króla było ,że zaoszczędzone kwoty przekazywał Bractwu co stanowiło ważny element w powiększaniu się majątku Bractwa. . Ciekawostką jest, że w dawnych czasach była możliwość odsprzedania tytułu królewskiego, tzw. Król Wykupny” . Korzystały z tej możliwości np. browary, które za pewną kwotę wpłacaną do kasy brackiej oraz darowizny kilkunastu ! beczek piwa korzystały ze zwolnień fiskalnych. Jednakże nie tylko splendor był dobrem Króla. Król miał i ma nadal też liczne powinności i obowiązki. Król wraz ze swoimi zastępcami – Rycerzami zobligowany był do organizacji Balu Królewskiego dawniej na własny koszt a dzisiaj finansowanego z tzw. „składkowego”. Król wraz z Braćmi Kurkowymi jest zapraszany do uczestnictwa w uroczystościach państwowych , imprezach organizowanych przez władze miasta, także dość często w uroczystościach kościelnych a także innych ale takich które licują z Godnością Bracką Statuty poszczególnych Bractw określają także regulaminy innych okazjonalnych, strzelań o trofea różnych nazw np. o kubek św. Marcina, Srebrną lilię, Złotą Łódkę , , różne dzbany i kielichy, plakietki. Przykłady takich trofeum pokazują zdjęcia …załączyć foto…. Statut określa także kto może przystąpić do Bractwa i jakie musi spełnić warunki. Głównym przymiotem ważnym do dzisiaj , musi być nienaganna opinia , szacunek dla tradycji narodowej, wzorowa postawa patriotyczna. W dawnych czasach również ważna była pozycja społeczna i poziom majętności.  Do tradycji choć nie zawsze zapisanych w Statucie należą też przemarsze w pochodach ulicznych , organizowanie zbiórek na cele charytatywne itp.Ważnym elementem celebry brackiej jest uczestnictwo w świętach rodzinnych Braci jak np. ślub,chrzest itp., a także udział i warty honorowe związane z pogrzebem Brata, lub osoby której przynależy taki honor.

& 5 Precjoza Brackie

Wspomniane wyżej trofea, nagrody i odznaczenia są dzisiaj bardzo ważnym elementem w udokumentowaniu historii Bractwa jako europejskiego pro patriotycznego ruchu społecznego służącemu utrwalaniu tradycji narodowych. Bowiem na kielichach , tabliczkach pucharach , przywieszkach, broni grawerowano lub w inny sposób utrwalano daty uroczystości, zdobyte miejsca w zawodach strzeleckich , miejscowości oraz bardzo często dane fundatora lub dane obdarowanego. Obecnie w Bractwach także Łódzkim tradycją jest, że zdobywcy tytułu królewskiego a także jego zastępcy obdarowywani są białą bronią z grawerunkiem . Przykład załączyć foto… Zachowane w zbiorach muzealnych precjoza dalej cieszą nasze oko.  Do precjozów brackich zaliczamy także obecnie utworzone odznaczenia , wyróżnienia i plakietki pamiątkowe -okazjonalne z datą i miejscem odbytego strzelania. Bracia często „dźwigają „ na swoich strojach dziesiątki takich plakietek …. załączyć foto…

Do przyznawanych orderów przez Zjednoczenie Bractw Kurkowych RP należą;

Krzyż Rycerski Orderu Zasługi

Krzyż Oficerski Orderu Zasługi

Krzyż Komandorski Orderu Zasługi

Krzyż Komandorski z Mieczami Orderu Zasługi

Krzyż Wielki Orderu Zasługi Zjednoczenia

 

& 6 Insygnia Brackie

Insygnia w Bractwach Kurkowych będące elementem stroju określają status i funkcję członka organizacji . Do najważniejszych zalicza się tzw. Klejnot Królewski.

Dawniej klejnotem by korona lub wieniec, którą król kurkowy zobowiązany był nosić na wszystkie spotkania brackie . Od XVI wieku koronę zastąpiono łańcuchem lub szarfą z plakietami, ryngrafem , srebrną lub pozłacaną figurą kura. W wielu Bractwach także i w Łódzkim Bractwie

nowy król umieszcza kolejną plakietkę ze swoim imieniem i nazwiskiem oraz przyjętym przydomkiem brackim. Wzór ogniwa w Bractwa Łódzkiego …załączyć foto…

Do pełnionych funkcji w Bractwie Łódzkim przypisane są również insygnia charakteryzujące daną funkcję. W Statucie określono takie oto insygnia ; -patrz załączone szkice.

Król Kurkowy

łańcuch Bractwa

— Berło Króla Kurkowego

Wicekrólowie Bractwa

— plakieta z Kurem na łańcuchu i napisem Rycerz

laska Wicekróla

Starszy Bractwa ;

łańcuch z Kurem Bractwa

— buzdygan Starszego Bractwa

Podstarszy Bractwa

— plakieta z Kurem na łańcuchu z napisem Podstarszy

Wizytator

— plakieta z Kurem i napisem Wizytator

Sąd Bracki  INSTYGATORZY 

— plakieta z Kurem i napisem Sędzia

Ceremoniarz Bractwa – Hetman

— plakieta z Kurem i napisem Ceremoniarz

— czekan Ceremoniarza

Dawniej w Bractwie Łódzkim obowiązywała „ Książeczka Strzelecka „ gdzie wpisywano także pełnione funkcje i odbyte strzelania .

.